عربستان فیفا را خرید؛ داماد ترامپ و صندوق سرمایه‌گذاری عربستان مالک جدید EA Games

بزرگترین معامله اهرمی (LBO) تاریخ در زمینه بازی‌های کامپیوتری با رقمی باورنکردنی ۵۵ میلیارد دلار نهایی شد. چرا عربستان و جرد کوشنر غول ۵۵ میلیارد دلاری EA را خریدند؟

به گزارش دید ۳ شرکت بازی‌سازی الکترونیک آرتز (EA)، ناشر بازی‌های پرطرفداری چون EA Sports FC (فیفای سابق)، بتلفیلد و سیمز، طی قراردادی به ارزش ۵۵ میلیارد دلار به مالکیت یک کنسرسیوم خصوصی درآمد. رهبری این کنسرسیوم را صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) و شرکت افینیتی پارتنرز (Affinity Partners) متعلق به جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، برعهده دارند. این معامله که به عنوان بزرگترین تملک اهرمی (LBO) تاریخ صنعت فناوری و سرگرمی شناخته می‌شود، سهام این غول بازی‌سازی را به طور کامل از مالکیت عمومی خارج می‌کند و EA را به یک شرکت خصوصی تبدیل می‌کند.

این توافق دومین خرید بزرگ تاریخ صنعت گیم پس از تصاحب اکتیویژن بلیزارد توسط مایکروسافت است؛ و نشان‌دهنده عزم جدی عربستان سعودی برای تبدیل شدن به یک بازیگر اصلی در بازار جهانی بازی‌های ویدیویی است.

صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی (PIF) و شرکایش با پرداخت نقدی ۲۱۰ دلار به ازای هر سهم، توانستند مالکیت کامل EA را به دست آورند؛ قیمتی که با توجه به ارزش سهام در هفته‌های گذشته، یک افزایش قابل توجه محسوب می‌شود.

بازی بزرگ بن سلمان: تسخیر فرهنگی جهان با قدرت نرم

خرید EA توسط کنسرسیوم عربستان را می‌توان در چارچوب پروژه کلان اقتصادی “چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان” ارزیابی کرد. هدف اصلی این طرح که توسط محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، دنبال می‌شود، کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت و ایجاد تنوع در منابع درآمدی، از طریق سرمایه‌گذاری در حوزه‌های نوآورانه و فناوری است. صنعت جهانی بازی‌های ویدیویی با ارزشی بالغ بر ۱۷۸ میلیارد دلار، یکی از زمین‌های بازی این استراتژی محسوب می‌شود.

عربستان سعودی از سال ۲۰۲۲ حضور فعالی در بازار گیمینگ داشته و پیش از این نیز سهمی حدود ۱۰ درصدی در EA و سهام قابل توجهی در شرکت ژاپنی نینتندو خریده بود. این کشور همچنین سهام کوچکتری در شرکت‌هایی چون اکتیویژن بلیزارد و تیک تو اینتراکتیو به دست آورده بود. این سرمایه‌گذاری‌ها و تأسیس گروه بازی‌های ساوی (Savvy Games Group) نشان می‌دهد که ریاض به چیزی فراتر از سود اقتصادی می‌اندیشد. عربستان سعودی از طریق صنعت گیمینگ، با برگزاری رویدادهایی مانند جام جهانی ورزش‌های الکترونیکی، استراتژی قدرت نرم خود را در عرصه جهانی تقویت می‌کند. به گمان نگارنده هدف اصلی بن سلمان این است که از طریق سرگرمی‌های دیجیتال، نفوذ فرهنگی و ژئوپلیتیکی خود را در میان میلیاردها گیمر در سراسر دنیا گسترش دهد.

بازیگران اصلی یک معامله تاریخی

این معامله نتیجه شراکت سه بازیگر اصلی بود:

۱- صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان (PIF)

صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان (Public Investment Fund) حاکمیتی یکی از بزرگترین صندوق‌های جهان است و دارایی‌های تحت مدیریت آن به حدود ۹۲۵ میلیارد دلار می‌رسد، سرمایه‌گذار اصلی و پشتوانه مالی این خرید است. PIF در راستای دستورالعمل‌های چشم‌انداز ۲۰۳۰، به دنبال نقش‌آفرینی در بازارهای جهانی است و خرید EA بزرگ‌ترین گام آن در این مسیر محسوب می‌شود.

صندوق‌های ثروت حاکمیتی به مهره‌های اصلی در شطرنج جهانی تکنولوژی و سرگرمی تبدیل شده‌اند که از طریق معامله‌های بزرگ، بر مسیر و آینده‌ی صنایع تکنولوژی و برندهایی مانند EA اثر می‌گذارند. این صندوق‌ها مرزهای جغرافیایی و فرهنگی را درنوردیده، در قالب برنامه‌های بلندمدت اقتصادی، مانند چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان، هویت جدیدی به اقتصادجهان می‌دهند و حتی می‌توانند تاثیرات بزرگی بر وجهه‌ی یک کشور در جهان داشته باشند.

۲- افینیتی پارتنرز (Affinity Partners)

شرکت سرمایه‌گذاری افینیتی پارتنرز به رهبری جرد کوشنر، داماد رئیس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، یکی دیگر از اعضای کلیدی این کنسرسیوم است. این شرکت که در سال ۲۰۲۱ تأسیس شد، بخش قابل توجهی از سرمایه خود را از حامیان بلندپایه خاورمیانه، از جمله عربستان سعودی دریافت کرده است. نقش کوشنر در رهبری این قرارداد، پیوند پیچیده و بحث‌برانگیز منافع مالی، سیاسی و ژئوپلیتیکی در سرمایه‌گذاری‌های فرامرزی را برجسته می‌کند. کوشنر در خصوص این خرید گفته است که به عنوان فردی که با بازی‌های EA بزرگ شده است، “از آنچه در پیش است بسیار هیجان‌زده” است.

۳- سیلور لیک (Silver Lake)

شرکت سهام خصوصی آمریکایی سیلور لیک که در سرمایه‌گذاری‌های بزرگ فناوری و خارج‌سازی شرکت‌ها از بورس سابقه دارد، ضلع سوم این کنسرسیوم است. این شرکت با داشتن سابقه فعالیت در شرکت‌هایی چون دل تکنولوژیز و اسکایپ، نقش مهمی در ساختاردهی این معامله تاریخی داشته است.

آینده‌ای که در هاله‌ای از ابهام است

این انتقال مالکیت بحث‌های زیادی را میان گیمرها و تحلیلگران برانگیخته است. با وجود اینکه مدیرعامل EA، اندرو ویلسون، در سمت خود باقی می‌ماند و دفتر مرکزی شرکت همچنان در کالیفرنیا خواهد بود، نگرانی‌هایی در مورد جهت‌گیری آینده عناوین محبوب EA وجود دارد.

برخی تحلیلگران معتقدند که خصوصی شدن EA، به این شرکت انعطاف بیشتری می‌دهد تا بدون نگرانی از واکنش‌های کوتاه‌مدت بازار، بر روی استراتژی‌های رشد بلندمدت و نوآوری تمرکز کند. همچنین معتقدند سرمایه عظیم شرکای جدید به EA اجازه می‌دهد پروژه‌های بزرگ‌تر و پرریسک‌تری را دنبال کند.

 

با این حال، منتقدان و سازمان‌های حقوق بشری، با توجه به مواضع عربستان سعودی در مورد حقوق اقلیت‌ها و زنان، نگرانی‌هایی را در مورد نفوذ صندوق سرمایه‌گذاری عربستان دارند. برخی گیمرها نگران هستند که این مالکیت جدید بر سیاست‌های محتوایی بازی‌هایی مانند سیمز که به دلیل گنجاندن آزادی‌های فردی و تنوع فرهنگی شناخته شده‌اند، تأثیر منفی بگذارد. علاوه بر این، حجم بالای بدهی (حدود ۲۰ میلیارد دلار) در این خرید اهرمی، فشار مضاعفی بر EA وارد می‌کند تا سودآوری خود را در آینده‌ای نزدیک به شدت افزایش دهد؛ فشاری که می‌تواند به سمت تمرکز بر عناوین مطمئن و پرفروش و کاهش سرمایه‌گذاری در ژانرهای خاص یا بازی‌های تک‌نفره سوق پیدا کند.

بزرگترین تملک اهرمی تاریخ فناوری یک هشدار جدی است. وقتی غول‌های بازی‌سازی مانند EA، که سال‌ها نبض سرگرمی دیجیتال جهانی را در دست داشته‌اند، با اهرم بدهی‌های عظیم و بهای میلیاردها دلار سرمایه‌های حاکمیتی خصوصی می‌شوند، دیگر صرفاً یک مبادله تجاری رخ نداده است. اینجا مرز بین سرگرمی و سیاست، فرهنگ و اقتصاد کلان، محو می‌شود و بازی‌های ویدیویی به ابزاری قدرتمند برای شکل‌دهی به نفوذ جهانی و دیپلماسی نرم بدل می‌گردند.

تاثیرات هالیوود بر برندینگ ایالات متحده امریکا جاانداختن رویای امریکایی (American Dream)، یا عادی‌سازی همجنس‌گرایی و ده‌ها مثال دیگر، همگی موید این هستند که فرهنگ و رسانه، یکی از قدرتمندترین ابزارهای توسعه قدرت است. ابزاری که محدود به یک دوره زمانی، یا محدوده جغرافیایی نمی‌شود و می‌توان مصادیق استفاده از فرهنگ و رسانه را در ده‌ها و شاید صده‌های گذشته هم یافت. اصلی‌ترین و مهم‌ترین مولفه‌ی کسب قدرت رسانه‌ای نیز اقتصاد است و اینگونه می‌توان اینطور نتیجه‌گیری کرد که با اقتصاد قوی می‌توان کنترل رسانه را بدست گرفت، تا بوسیله‌ی آن به زندگی میلیون‌ها انسان راه یابی، و آنچه می‌خواهی را در ذهن و قلب مخاطبین بکاری.

امروزه یک شبکه اجتماعی مانند فیس‌بوک، تیک‌تاک یا اینستاگرام، می‌تواند قدرتمندتر از یک سامانه دفاعی نظامی یا آفندی عمل کند. اثرات یک بازی کامپیوتری جهان‌شمول، می‌تواند عمیق‌تر از حملات نظامی باشد؛ و به نظر می‌رسد عربستان برنامه‌ی مفصلی برای کسب قدرت در حوزه‌های فرهنگی‌. رسانه‌ای و تکنولوژیک دارد.

خرید EA به وضوح نشان می‌دهد صنعت گیمینگ به میدان اصلی رقابت‌های اقتصادی و ژئوپلیتیکی تبدیل شده است. عربستان سعودی با این اقدام، جایگاه خود را به عنوان یک قدرت نوظهور در دنیای بازی تثبیت کرد و معادلات قدرت را در این صنعت چند میلیارد دلاری تغییر داد. تأثیر این معامله بر استراتژی‌های محتوایی EA و آینده برندهایی چون EA Sports FC و بتلفیلد، موضوعی است که در آینده، با نهایی شدن کامل قرارداد و مشخص شدن جهت‌گیری‌های جدید شرکت، بیش از پیش آشکار خواهد شد.

/ آیدین شیرگو